Co to jest grypa?
Grypa jest chorobą, która występuje sezonowo, każdego roku z różnym nasileniem1 . Wiele osób wciąż nie wie, co wywołuje grypę - wirus czy bakteria. Okazuje się, że przyczyną pojawienia się choroby jest zakażenie wirusem z rodziny Orthomyxoviridae2 . Wyróżnić można ich kilka rodzajów: typ A, B, C oraz Thogotovirus3, który nie ma znaczenia klinicznego4 . Wirusy grypy atakują układ oddechowy5 najczęściej w okresie jesienno-zimowym, czyli na przełomie października do wczesnej wiosny6. Co roku zwiększa się liczba przypadków zachorowań na grypę wśród Polaków7 . Według Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego w 2014 roku liczba zachorowań przekroczyła 3 mln8 , dlatego warto wiedzieć, jak rozpoznać jej objawy i wdrożyć odpowiednie leczenie.
Objawy grypy
Grypa charakteryzuje się nagłym wystąpieniem symptomów, do których należy zaliczyć przede wszystkim wysoką gorączkę, nawet do 40°C. Spośród najczęstszych objawów grypy u dorosłych wyróżniamy także bóle mięśni, tzw. „łamanie w kościach”, bóle głowy, dreszcze, ogólne osłabienie czy rozbicie. Dodatkowo może pojawić się suchy kaszel, niedrożność górnych dróg oddechowych oraz wyciek wodnistej wydzieliny z nosa. Ponadto u dzieci może wystąpić biegunka, nudności lub wymioty9.
Jak zapobiec rozwojowi grypy
Najlepszym sposobem na zapobieganie grypie jest unikanie kontaktu z osobami zarażonymi oraz przestrzeganie zasad higieny osobistej. To dlatego, że wirus grypy rozprzestrzenia się drogą kontaktową i kropelkową10 . Wskazane jest, aby osoby chore zasłaniały twarz chusteczką podczas kichania. Innymi metodami zapewniającymi ochronę przed wirusem grypy są szczepienia ochronne. Wirus grypy charakteryzuje się zdolnością do mutacji i zmiennością antygenową, dlatego co roku na podstawie odpowiednich obserwacji i badań opracowywane są nowe szczepionki zawierające najczęściej szczepy wirusa B oraz podtyp H3N2 i H1N1 wirusa grypy A11.
Czym leczyć grypę?
Leczenie grypy polega na łagodzeniu występujących uciążliwych objawów, które utrudniają codzienne funkcjonowanie. Wysoką gorączkę czy bóle głowy i mięśni należy obniżać środkami o działaniu przeciwgorączkowym i przeciwbólowym, np. paracetamolem. W przypadku pojawienia się kataru lub zatkanego nosa
ulgę przyniosą preparaty z fenylefryną i oksymetazoliną, które obkurczają naczynia krwionośne, zmniejszając obrzęk błony śluzowej nosa, przywracając tym samym swobodne oddychanie. Zalegająca wydzielina w drogach oddechowych może wywoływać kaszel, który w przypadku zakażeń wirusowych ma najczęściej postać suchą.
W tym przypadku dobrym lekiem o działaniu przeciwkaszlowym byłby syrop MedDex. Można również zastosować domowe sposoby leczenia kaszlu, np. przygotowując syrop z cebuli. Często zdarza się, że kaszel z suchego przechodzi w mokry, wtedy można przyjmować
preparaty wykrztuśne na bazie gwajafenazyny, np.
Vicks AntiGrip Complex.
Na rynku są dostępne preparaty złożone, które w swoim składzie zawierają substancje czynne łagodzące wszystkie sześć objawów grypy. Jak wynika z badania ponad
72% Polaków przy wyborze preparatu zwraca uwagę na jego kompleksowe działanie12. Takimi lekami są na przykład
Vicks AntiGrip i
Vicks AntiGrip Max o zwiększonej dawce substancji czynnych, które zwalczają 6 najczęstszych objawów grypy, maksymalnie łagodzą ból, obniżają gorączkę i produkcję wydzieliny. Preparat
Vicks AntiGrip Complex dodatkowo oczyszcza dolne drogi oddechowe. W przypadku kiedy leki nie przynoszą poprawy należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem, ponieważ niewyleczona grypa może prowadzić do groźnych powikłań oraz zagrażać zdrowiu.
Z pomocą w uzupełnieniu terapii może przyjść preparat
Vicks VapoRub. To maść na bazie kamfory, mentolu i olejku eukaliptusowego, której składniki przynoszą ulgę w leczeniu przeziębienia i grypy.
Należy pamiętać, że leczenie grypy antybiotykiem nie przyniesie oczekiwanych rezultatów, ponieważ działają one wyłącznie na infekcje bakteryjne.
Różnice między grypą a przeziębieniem
Grypa wywoływana jest przez wirusy znacznie groźniejsze od tych odpowiedzialnych za przeziębienie. Odróżnienie grypy od przeziębienia tylko na podstawie objawów nie jest takie łatwe. Główną różnicą między grypą a przeziębieniem jest pojawienie się wysokiej gorączki. W przypadku przeziębienia jest ona znacznie niższa. Z kolei do podobnych objawów możemy zaliczyć bóle mięśni, katar, kaszel czy ogólne rozbicie.
1Brydak L.B.: Grypa chorobą rodziny. Family Medicine & Primary Care Review, 2011; 13, 2, str. 281–286.
2Brydak L.B.: Grypa – problem stary jak świat. Hygeia Public Health, 2012; 47 tom 1, str. 1-7.
3Szewczyk B., Bieńkowska-Szewczyk K., Król E.: Introduction to molecular biology of influenza A viruses. ACTA Biochemica Polonica 2014; 3, tom 61, str. 391-401.
4Nicholson K.G., Wood J.M., Zambon M.: Influenza. Lancet 2003; 362, str. 1733-1745.
5Cholewińska G., Higersberger J., Podlasin J., Wiercińska-Drapało A., Lipowski D., Olszyńska-Krowicka M., Przyjałkowski W., Horban A.: Objawy kliniczne, rozpoznanie I leczenie grypy wywołanej wirusem A/H1N1 u osób hospitalizowanych w szpitalu zakaźnym w Warszawie w 2009 r. Przegląd epidemiologiczny 2010; 64: 15-19.
6Romanowska M., Czarkowski M. P., Nowak I., Staszewska E., Donevski S., Brydak L. B.: Grypa w Polsce w 2008 roku [W:] Przegląd Epidemiologiczny 2010; 2, tom 64, str. 175-179.
7http://wwwold.pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/grypa/index.htm , data dostępu: 25.08.2017 r.
8Tamże
9Ciebiada M., Barylski M., Górska-Ciebiada M.: Zachorowania na grypę u osób w podeszłym wieku w świetle najnowszych danych epidemiologicznych i zaleceń terapeutycznych. Geriatria 2010; 4, str. 191-198.
10Gyrczuk E., Waszczuk A., Długoń I., Topczewska-Cabanek A., Życińska K., Wardyn K.A., Nitsch-Osuch A.: Wysoki stan zaszczepienia przeciw grypie pensjonariuszy wybranego Domu Pomocy Społecznej. Family Medicine & Primary Care Review 2014; 16, tom 2, str. 103-105.
11Ciebiada M., Barylski M., Górska-Ciebiada M.: Zachorowania na grypę u osób w podeszłym wieku w świetle najnowszych danych epidemiologicznych i zaleceń terapeutycznych. Geriatria 2010; 4, str. 191-198.
12http://tevamed.pl/docs/SWResearch_Vicks_raport_SW_24012017.pdf, data dostępu: 12.09.2017r.
PO/VCK/17/0065