CO TO JEST GRYPA?
Grypa jest chorobą, która występuje sezonowo, każdego roku z różnym nasileniem1. Wiele osób wciąż nie wie, co wywołuje grypę - wirus czy bakteria. Okazuje się, że przyczyną pojawienia się choroby jest zakażenie wirusem z rodziny Orthomyxoviridae2. Wyróżnić można kilka jego typów: typ A, B, i C. Wirusy grypy atakują układ oddechowy3, najczęściej w okresie jesienno-zimowym, czyli od października do wczesnej wiosny4. Co roku zwiększa się liczba przypadków zachorowań na grypę wśród Polaków5. Według Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego w sezonie przeziębieniowym 2019/2020 liczba zachorowań bądź podejrzeń zachorowń na grypę przekroczyła 3,5 mln5, dlatego warto wiedzieć, jak rozpoznać jej objawy i wdrożyć odpowiednie leczenie.
OBJAWY GRYPY
Grypa charakteryzuje się nagłym wystąpieniem symptomów, do których należy zaliczyć przede wszystkim wysoką gorączkę, nawet do 40°C. Spośród najczęstszych objawów grypy u dorosłych obserwujemy także bóle mięśni, tzw. „łamanie w kościach”, bóle głowy, dreszcze, ogólne osłabienie czy rozbicie. Dodatkowo może pojawić się suchy kaszel, niedrożność górnych dróg oddechowych oraz wyciek wodnistej wydzieliny z nosa. Ponadto, u dzieci może wystąpić biegunka, nudności lub wymioty6.
JAK ZAPOBIEC ZAKAŻENIU GRYPĄ?
Najlepszą metodą zapewniającą ochronę przed wirusem grypy są szczepienia ochronne. Wirus grypy charakteryzuje się zdolnością do mutacji i zmiennością antygenową, dlatego co roku na podstawie odpowiednich obserwacji i badań opracowywane są nowe szczepionki zawierające najczęściej szczepy wirusa B oraz podtyp H3N2 i H1N1 wirusa grypy7. Innym sposobem na zapobieganie zakażeniu grypą jest unikanie kontaktu z osobami zarażonymi oraz przestrzeganie zasad higieny osobistej. To dlatego, że wirus grypy rozprzestrzenia się drogą kontaktową i kropelkową6. Wskazane jest, aby osoby chore zasłaniały twarz chusteczką podczas kichania lub kichały i kasłały w łokieć.
CZYM LECZYĆ GRYPĘ?
Leczenie grypy polega na łagodzeniu występujących uciążliwych objawów, które utrudniają codzienne funkcjonowanie. Obniżać wysoką gorączkę oraz zmniejszać bóle głowy i mięśni można środkami o działaniu przeciwgorączkowym i przeciwbólowym, np. paracetamolem. W przypadku pojawienia się kataru lub zatkanego nosa ulgę przyniosą preparaty z fenylefryną czy oksymetazoliną, które obkurczają naczynia krwionośne, zmniejszając obrzęk błony śluzowej nosa, przywracając tym samym swobodne oddychanie. Zalegająca wydzielina w drogach oddechowych może wywoływać kaszel. Jednak w przypadku zakażeń wirusowych ma on najczęściej postać suchą. Jeśli występują dodatkowe objawy, takie jak kaszel przechodzący z suchego w mokry, wtedy można zastosować preparaty wykrztuśne na bazie gwajafenazyny, np.
Vicks AntiGrip Complex.
Na rynku są dostępne preparaty złożone, które w swoim składzie zawierają substancje czynne działające na wiele objawów grypy. Takim lekiem jest na przykład
Vicks AntiGrip Complex, który zwalcza 6 objawów przeziębienia i grypy. Pomaga oczyścić drogi oddechowe. Zastosować można również
Vicks AntiGrip Max z maksymalną dawką paracetamolu oraz dodatkiem innych substancji czynnych, który zwalcza 7 najczęstszych objawów przeziębienia i grypy, w tym uciążliwą gorączkę. Jeżeli gorączka występuje dłużej niż przez 3 dni leczenia, a ból lub inne objawy trwają dłużej niż 5 dni, należy zasięgnąć porady lekarza. Podawanie produktu leczniczego uzależnione jest od występowania objawów (ból, gorączka). W przypadku ustąpienia tych objawów powinno się zakończyć podawanie produktu leczniczego.
Należy pamiętać, że leczenie grypy antybiotykiem nie przyniesie oczekiwanych rezultatów, ponieważ działają one wyłącznie na infekcje bakteryjne.
RÓŻNICE MIĘDZY GRYPĄ A PRZEZIĘBIENIEM
Grypa wywoływana jest przez wirus grypy, inny niż wirusy powodujące przeziębienie, a jej objawy mimo podobieństw czesto wykazują większe nasielenie. Odróżnienie grypy od przeziębienia tylko na podstawie objawów nie jest takie łatwe. Główną różnicą między grypą a przeziębieniem jest pojawienie się wysokiej gorączki. W przypadku przeziębienia przeważnie jest ona niższa. Z kolei do podobnych objawów możemy zaliczyć bóle mięśni, katar, kaszel czy ogólne rozbicie.
1.Brydak LB, Grypa chorobą rodziny, Family Medicine & Primary Care Review, 2011; 13, 2, 281–286.
2.Brydak LB, Grypa – problem stary jak świat., Hygeia Public Health, 2012; 47 (1), 1-7.
3.Cholewińska G, Higersberger J, Podlasin J, Wiercińska-Drapało A, Lipowski D, Olszyńska-Krowicka M, Przyjałkowski W, Horban A, Objawy kliniczne, rozpoznanie i leczenie grypy wywołanej wirusem A/H1N1 u osób hospitalizowanych w szpitalu zakaźnym w Warszawie w 2009 r,. Przegląd epidemiologiczny, 2010; 64, 15-19.
4.Romanowska M, Czarkowski MP, Nowak I, Staszewska E, Donevski S, Brydak LB, Grypa w Polsce w 2008 roku, Przegląd Epidemiologiczny, 2010; 2 (64), 175-179.
5.http://wwwold.pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/grypa/index.htm Data dostępu: 30.04.2020 r.
6.Ciebiada M, Barylski M, Górska-Ciebiada M, Zachorowania na grypę u osób w podeszłym wieku w świetle najnowszych danych epidemiologicznych i zaleceń terapeutycznych, Geriatria 2010; 4, 191-198.
7.Gyrczuk E, Waszczuk A, Długoń I, Topczewska-Cabanek A, Życińska K, Wardyn K.A, Nitsch-Osuch A, Wysoki stan zaszczepienia przeciw grypie pensjonariuszy wybranego Domu Pomocy Społecznej, Family Medicine & Primary Care Review, 2014; 16 (2), 103-105.
8.Z uwagi na ryzyko wystąpienia interakcji leku Vicks VapoRub nie należy stosować z lekami obniżającymi próg drgawkowy (np. leki antyhistaminowe, leki zwężające naczynia krwionośne, pochodne piperazyny, amylokaina).