Dorośli zapadają na przeziębienie średnio 2 do 4 razy w roku, podczas, gdy dzieci, których układ odpornościowy uczy się, jak zwalczać wirus przeziębienia mogą chorować nawet od 8 do 9 razy w roku.1 Na pewno nie raz zastanawialiście się, dlaczego nikt do tej pory nie wynalazł skutecznego lekarstwa na tak popularną chorobę. Oto powody:
„Lekarstwo” na przeziębienie rodem z przeszłości
Od dawna walczymy z objawami przeziębienia. Oto kilka metod, które starożytni uważali za „lekarstwa”:
• 400 lat p.n.e. Hipokrates zauważył, że upuszczanie krwi pomaga w walce z przeziębieniem.
• W pierwszym wieku naszej ery rzymski filozof Pliniusz Młodszy rekomendował, by osoby chore na przeziębienie „całowały pysk myszy.”2
Poszukiwanie przyczyn przeziębienia
Przez całe wieki nie było wiadomo, jaka jest przyczyna przeziębienia. Dawni uzdrowiciele uważali, że przeziębienie było wywołane przez trucizny lub „śluzowate płyny”. Mechanizm rozprzestrzeniania się wirusa przeziębienia jako pierwsi zauważyli żeglarze-podróżnicy i odkrywcy. Oni pierwsi zaobserwowali, iż osoby żyjące w społecznościach odizolowanych nie zapadają na przeziębienie dopóki nie zetkną się z osobą zainfekowaną wirusem. Jednakże dopiero w XIX wieku rozpoczęto badania naukowe w tym kierunku.2
Początek walki z przeziębieniem
We wczesnych latach XX wieku naukowcy stopniowo poznawali tajemnice bakterii i wirusów. Zaczęli rozumieć znaczenie odporności, co doprowadziło do opracowania szczepionek i leków zwalczających objawy przeziębienia i grypy.
Dlaczego nie ma lekarstwa na przeziębienie?
Dlaczego nadal nie ma lekarstwa na przeziębienie, skoro dysponujemy tak szeroką wiedzą na jego temat? Wszystko to z powodu dużej ilości rodzajów wirusów powodujących przeziębienie. Istnieje ponad 200 różnych wirusów, które mogą replikować się w układzie oddechowym i wywoływać objawy chorobowe. Sam rynowirus, który zdaniem naukowców jest odpowiedzialny za 40% zachorowań na przeziębienie, ma około 100 szczepów. Inne wirusy odpowiedzialne za przeziębienie to: koronawirusy (odpowiedzialne za 10% zachorowań), syncytialne wirusy oddechowe (10 – 15%), adenowirusy, wirusy paragrypy oraz enterowirusy.7
W przeciwieństwie do leków przeciwko ospie wietrznej lub polio, nie ma uniwersalnej szczepionki przeciwko przeziębieniu, która działałaby na wszystkie wirusy. Przenikanie się świata ludzi i zwierząt umożliwia przenoszenie chorób między gatunkami, co zawsze skutkuje nowymi wyzwaniami w dziedzinie medycyny. Chociaż przeziębienie nie jest chorobą zagrażającą życiu, jednak jego częstotliwość występowania oraz powodowane przez niego pogorszenie się samopoczucia podkreśla konieczność dalszych badań oraz zapotrzebowanie na działające szybko i skuteczne leki zwalczające objawy tej popularnej choroby. Przeziębienie wpływa także na gospodarkę, poprzez koszty przeznaczane na leki, zwolnienia czy spadek produktywności społeczeństwa.7
1. Mrozińska M, Stopiński M, Mik E, Przeziębienie, Prz. Lek, 2003; 6, 20–27.
2. Gwaltnery JM, Medical Reviews: Rhinoviruses, The Yale Journal of Biology and Medicine, 1975; 17-45.
3. Bennett JS, Chung KT, Alexander Fleming and the discovery of penicillin, Advances in Applied Microbiology, Academic Press, 2001; 168-172.
4. Tyrrell D, Fielder M, Cold Wars: The Fight Against the common cold, Oxford University Press, 2002.
5. Kuszewski K, Brydak L, The epidemiology and history of influenza, Biomedicine & Pharmacotherapy, 2000; 54:188-95.
6. Palmenberg AC, Spiro D, Kuzmickas R, Wang S, Djikeng A, Rathe JA, Fraser-Liggett CM, Liggett SB, Sequencing and Analysis of All Known Human Rhinovirus Genomes Reveals Structure and Evolution, Science, 2009; 55-9.
7. Treanor J, Hayden F, Infectious Diseases of the lungs—Viral Infections, Textbook of Respiratory Medicine, 3rd Edition, 1988; 1-932.