Czym jest katar?
Nieżyt nosa, powszechnie nazywany katarem, to stan zapalny błony śluzowej nosa, w którym oprócz cech zapalenia występuje również wydzielanie śluzu . Może on być spowodowany m.in. infekcją lub alergią.
Przyczynami kataru (infekcyjnego nieżytu nosa) są: wirusy – rynowirusy, wirusy paragrypy, grypy i adenowirusy, oraz bakterie – Str. Pneumoniae, Haemophilus influenzae, paciorkowce B hemolizujace gr A34.
Objawy kataru
Do kluczowych objawów nieżytu nosa zaliczamy m.in.: uczucie zatkanego nosa, kichanie, świąd nosa, spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła, wyciek wydzieliny, który w trakcie choroby może przybrać bardziej mętny, „ropny” wygląd z powodu zwiększonej zawartości leukocytów i złuszczonych nabłonków35.
Leczenie kataru
Ulgę w oddychaniu przyniesie
Vicks Sinex Aloes i Eukaliptus, który działa do 8 godzin po podaniu dawki preparatu, zarówno u dorosłych, jak i u dzieci od 6. roku życia (1 dawka do każdego nozdrza, do 3 razy na dobę, w przypadku dorosłych do 2 dawek do każdego nozdrza do 3 razy na dobę).
W nocy lepiej sprawdzi się
Vicks VapoRub –
maść na objawy przeziębienia, która zawiera mentol i kamforę, łagodzącą obrzęk błony śluzowej nosa. Można ją stosować od 5. roku życia (na klatkę piersiową i plecy należy nałożyć i rozsmarować pół łyżeczki maści).
Przy towarzyszących objawach – bólu głowy, bólu gardła lub kaszlu, warto zastosować preparat kompleksowo zwalczający kilka objawów, np.
Vicks AntiGrip Complex. Zawiera on 3 substancje: paracetamol, gwajafenezynę i chlorowodorek fenylefryny, dzięki ich działaniu szybciej powrócimy do zdrowia.
Warto również wspomnieć o domowych sposobach na leczenie kataru, m.in. o płukankach do nosa z soli kuchennej36.
Jak zapobiec katarowi
Wirusy i bakterie łatwo przenoszą się między ludźmi drogą powietrzno-kropelkową. To oznacza, że katar jest zaraźliwy – można go złapać podczas kontaktów z osobami „zakatarzonymi”, np. w trakcie rozmowy, przytulania się lub przebywania z nimi w jednym pomieszczeniu37.
W celu uniknięcia kataru, warto więc pamiętać o higienie, m.in. o:
- częstym myciu rąk,
- wietrzeniu pomieszczeń, w których przebywamy,
- noszeniu odpowiednich ubrań dostosowanych do panujących warunków atmosferycznych,
- unikaniu pływania w basenie, ponieważ chlor (tak jak inne związki chemiczne) może podrażnić błonę śluzową nosa, zwłaszcza u osób mających skłonności do chorowania na zapalenia zatok38.
Błona śluzowa nosa i zatok przynosowych jest nieustannie wystawiona na działanie czynników fizycznych i zapalnych, które znajdują się w otoczeniu człowieka. Chroni ona dolne drogi oddechowe przed groźnymi dla organizmu bakteriami, wirusami, grzybami39.
Objawy kataru zaostrza suche powietrze, które podrażnia błonę śluzową. Dlatego pomocne może się okazać nawilżanie powietrza w pomieszczeniu poprzez np. układanie mokrych ręczników na kaloryferach, zawieszanie zbiorników z wodą, czy stosowanie nawilżaczy powietrza (ultradźwiękowych lub ciśnieniowych). Należy pamiętać, że temperatura powietrza w pokoju nie powinna przekraczać 20°C, a przy łagodzeniu kataru skuteczne jest też przebywanie na świeżym, chłodnym i wilgotnym powietrzu40.
33Katar [w:] Encyklopedia PWN, pod red. Krupa A, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003.
34Dzioba A.: Zapalenia górnych dróg oddechowych – codzienny problem w praktyce lekarza rodzinnego, Medycyna Rodzinna, 5/2002, s. 154-160.
35Tamże.
36Tamże.
37Karney A.: Ostry nieżyt błony śluzowej nosa u niemowląt i małych dzieci, „Nowa Pediatria”, 2/2007, s. 46-49.
38Braczkowska M., Bonar R., Kopczyńska E.: Zapalenie zatok przynosowych u dzieci – problemy pielęgnacyjne, [w:] Zagrożenia zdrowotne wśród dzieci i młodzieży, Kraków 2011, str. 119-127.
39Leszczyńska M., Karlik M., Dąbrowski P.: Zapalenie zatok przynosowych - diagnostyka i leczenie, Przewodnik Lekarza, 2003; 9, str. 10-17.
40Karney A.: Ostry nieżyt błony śluzowej nosa u niemowląt i małych dzieci, Nowa Pediatria, 2007; 2, str. 46-49.
PO/VCK/17/0065